Język polski od gimnazjum do matury. Jak odpowiadać z gramatyki i stylistyki. Cz. I i II

Książki wydane przez Wydawnictwo Filar w 2002 r. to dobry sposób na szybką i skuteczną powtórkę materiału gramatycznego. Adresowane są do gimnazjalistów i licealistów, którzy chcą przyswoić oraz utrwalić wiedzę o języku polskim, samodzielnie przygotować się do sprawdzianów i egzaminów. Służą jako znakomita pomoc dydaktyczna, także dla nauczycieli. Podręczniki są dostosowane do zreformowanego programu nauczania i zgodne z Podstawą programową kształcenia ogólnego.

* Co to jest fleksja?

Fleksja jest jednym z działów gramatyki. To nauka, która zajmuje się różnymi formami wyrazów, ich odmianą, opisuje też zasady użycia i funkcje form wyrazowych występujących w tekstach.

Gdy rozpoczynacie naukę w szkole, używanie prawidłowych form deklinacyjnych i koniugacyjnych sprawia Wam jeszcze wiele kłopotu. Dopiero liczne ćwiczenia językowe pomagają Wam stopniowo poznawać wszelkie nieregularności w odmianie trudniejszych wyrazów. Dlatego też nauczanie fleksji jest bardzo potrzebne. Dzięki niemu możemy w sposób precyzyjny i poprawny wypowiadać się, świadomie dobierając takie formy językowe, które służą skutecznej komunikacji.

Warto zapamiętać, że pojęcia fleksja używamy również w znaczeniu odmiana wyrazu.

* Co nazywamy deklinacją?

Fleksja obejmuje deklinację i koniugację.

Deklinacją nazywamy odmianę wyrazów przez przypadki. Spytacie - jakich wyrazów? Tylko tych, które możemy w ten sposób odmienić, a więc: rzeczowników, przymiotników, zaimków rzeczownych, przymiotnych i niektórych zaimków liczebnych. W gramatyce taki uporządkowany zbiór przypadków, według których odmieniamy słowa, zwie się paradygmatem. Popatrzcie na podane niżej zestawienie:

A teraz przypatrzcie się odmienionym przez przypadki rzeczownikom:

* Koniugacja - co przez nią określamy?

Koniugacja jest odmianą czasownika przez osoby. Charakterystyczne dla niej kategorie to tryb, strona, osoba i czas. Spójrzcie na koniugację czasownika mówić w czasie teraźniejszym: